De HEERE is mijn Herder, mij ontbreekt niets. Psalm 23:1
In deze tekst staat letterlijk dat als JHWH jouw Herder is, dat jij dan aan niets gebrek hebt. Nogal een uitspraak, als we weten dat er nog steeds armoede en hongersnood is in de wereld en mensen daar letterlijk door sterven. In Bijbelse tijden was dat niet anders. Betekent dat dan, dat JHWH niet de Herder is van mensen (ook kinderen) die sterven door hongersnood? In Prediker 7:15 staat dat een rechtvaardige (vroegtijdig) kan sterven terwijl hij rechtvaardig is, en een goddeloze een lang leven kan hebben terwijl hij slecht is. Als we kijken naar wat er in de wereld gebeurt, en ook in Bijbelse gebeurde, dan lijden mensen gebrek. Soms tot de dood. Ook mensen van wie Hij de Herder is. Want materiële armoede en hongersnood lijken meer te maken te hebben met de plek waar je in deze wereld woont, dan het geloof dat je hebt. Psalm 23:1 letterlijk nemen lijkt Gods Woord daarom onbetrouwbaar te maken. Als we naar wereldse, materiële zaken kijken, dan lijkt deze tekst niet te kloppen.
Het Hebreeuwse woord dat in Psalm 23:1 wordt vertaald met ‘ontbreekt’ is חָסֵר (chaseer, Strong 2637). Dit woord vinden we ook in Exodus 16:18 waar het niemand aan manna ontbrak, omdat JHWH voorzag in voldoende voedsel. Zo voorziet Hij ook in voldoende geestelijk voedsel, het brood van Zijn waarheid dat van Boven neerdaalt (Psalm 78:24-25, Deuteronomium 8:3). We hoeven het alleen maar op te rapen (in ons denken aan te nemen). In Prediker 9:8 wordt chaseer gebruikt in het niet ontbreken van olie op het hoofd. Olie verwijst naar de Geest van waarheid, Die ons Zijn woorden van waarheid in herinnering brengt, (Johannes 14:26, 16:13), zoals de olie in de lampen in de gelijkenis van de tien meisjes (Mattheüs 25). En hoofd verwijst naar onze gedachten, die vanuit de mens van de aarde beneden kunnen zijn of Zijn Waarheid van Boven. We vinden chaseer ook in Psalm 34:10 waar staat dat wie Hem zoeken, geen gebrek zullen lijden. Als we Zijn Koninkrijk zoeken (Mattheüs 6:33), in ons denken en hart (Lukas 17:21), dan ontbreekt het ons niet aan geestelijke voeding van Boven in ons denken en hart.
Hij verkwikt mijn ziel, Hij leidt mij in het spoor van de gerechtigheid, omwille van Zijn Naam. Psalm 23:3
Lezen we verder in Psalm 23, dan zien we in vers 3 dat het niets ontbreken te maken heeft met onze ziel. Als je Psalm 23 goed leest, dan ontdek je dat het daar niet om letterlijke, materiële zaken gaat. We zien dit ook in Spreuken 13:25, waar staat dat de rechtvaardige zal eten tot zijn ziel verzadigd is, en de goddeloze gebrek (chaseer) zal lijden. Wat eet de rechtvaardige dan, tot verzadiging van zijn ziel, en waaraan lijdt de goddeloze dan gebrek? In mijn vorige blog (Mijn liefste is van mij en ik ben van Hem), schreef ik dat het Herder zijn van JHWH betekent dat Hij ons weidt, zoals een herder zijn kudde weidt. Dat Hij zorgt voor sappig groen gras om te grazen (Psalm 23:2), en ons voedt (Johannes 6:32) en onderwijst. Het voedsel dat Hij geeft is het brood van Zijn waarheid, het onderwijs dat Hij geeft is Zijn waarheid en het onderwijs over Zijn Koninkrijk (Lukas 4:43). Zijn Koninkrijk binnen in ons, in ons denken en hart (Lukas 17:21).
Geen gebrek lijden in Psalm 23:1 verwijst dus naar geen gebrek lijden aan Zijn waarheid. En als Hij jouw Herder is, dan hoef je daar geen gebrek aan te hebben. Je hoeft alleen maar op te rapen, en te eten, wat Hij vanuit Boven geeft (Johannes 6:32, 58). Zijn Waarheid is zo dichtbij als jouw bereidheid om jouw wereldse, aardse gedachten vanuit de mens (die volgens Genesis 6:5 alleen maar slecht zijn, leugens en dwalingen) in te wisselen voor Zijn gedachten van Waarheid.
