De vreugde van de ‘wet’

Waarom ‘wet’ tussen aanhalingstekens? Omdat ‘wet’ een beperkte en misleidende vertaling is. Wet geeft al snel een associatie met regeltjes en verplichtingen, met ‘moeten’. Geen positieve associatie dus. En die associatie kan niet kloppen, want volgens Psalm 1:2 zouden we onze vreugde moeten vinden in de wet van JHWH:

“maar die zijn vreugde vindt in de wet van de HEERE”

Hoe vinden we vreugde in regeltjes, in ‘moeten’?

Het Hebreeuwse woord ‘torah’, dat hier met ‘wet’ wordt vertaald, betekent ook instructie of richting. En heeft een veel diepere betekenis. Die wordt duidelijk als we zien dat in de context van deze Psalm de ‘wet’ van JHWH tegenover de ‘raad’ van de goddelozen wordt gezet (vers 1):

“Welzalig de man die niet wandelt in de raad van de goddelozen”

Ook ‘raad’ weer tussen aanhalingstekens. Het Hebreeuwse woord ‘etzah’ betekent inderdaad raad, of advies. Het gaat om de raad of het advies dat je haalt bij mensen waarvan je verwacht dat ze wijzer zijn dan jij, wijze raad dus (zie Spreuken 19:20). Maar de raad in dit vers is de raad van goddelozen. Dat is geen wijsheid, dat zijn leugens en dwalingen. We moeten ons dus niet wenden tot deze raad, ‘maar’ (vers 2) tot de ‘torah’ van JHWH. Als de ‘raad’ van de goddelozen leugens en dwalingen zijn, dan (‘maar’, vers 2) verwijst de ‘torah’ van JHWH naar Zijn waarheid. De torah is dus die ‘wijze raad’, het verwijst naar Zijn ‘instructies’, Zijn onderwijs van de waarheid. De ‘wet’ van JHWH is dus veel meer dan de tien geboden of andere Bijbelse regels; het is Zijn waarheid die ons vreugde geeft als we die dag en nacht overdenken (vers 2):

“en Zijn wet dag en nacht overdenkt”

Waarom dag en nacht overdenken? ‘Torah’ betekent ook ‘richting’. We kunnen onze gedachten maar op één ding tegelijk richten. Mensen die denken dat ze goed kunnen multitasken zullen het hier misschien niet mee eens zijn. Maar multitasken is niet van alles tegelijk doen, multitasken is van alles door elkaar heen doen waarbij gedachten snel van het één naar het ander gaan en weer terug. Overigens niet eens zo goed voor ons brein. De ‘goede raad’ van deze psalm is dat als we onze gedachten op Zijn ‘wet’ richten, er twee dingen gebeuren: we kunnen onze gedachten niet tegelijkertijd op leugens en dwalingen richten, én Zijn waarheid komt meer en meer in ons denken (en hart). Dan richten we de ogen van ons hart op de ‘dingen die men niet ziet’ die eeuwig zijn:

“Wij houden onze ogen immers niet gericht op de dingen die men ziet, maar op de dingen die men niet ziet; want de dingen die men ziet, zijn tijdelijk, maar de dingen die men niet ziet, zijn eeuwig.” 2 Korinthe 4:18

Waarom zal onze gedachten richten op Zijn waarheid ons vreugde geven? Omdat Zijn waarheid ons vrijmaakt:

“Jezus dan zei tegen de Joden die in Hem geloofden: Als u in Mijn woord blijft, bent u werkelijk Mijn discipelen, en u zult de waarheid kennen, en de waarheid zal u vrijmaken.” Johannes 8:31

Als we onze gedachten op Zijn waarheid richten, dan zijn we volgens Psalm 1:3 als een boom die geplant is aan waterbeken. We zijn dan geplant aan het Levende water (Johannes 4:13-14) en worden voortdurend door Zijn waarheid gevoed. Het gevolg is dat we vrucht gaan geven, ‘veel vrucht’ volgens Johannes 15:5. En dat is de honderdvoudige vrucht uit de gelijkenis van de zaaier (Mattheüs 13).

Onze gedachten op Zijn wet (waarheid) richten geeft ons dus vreugde, onze gedachten op de ‘raad’ van de goddelozen richten geeft ons die vreugde niet. Waar richt jij je gedachten op?

USA